Tết Cổ Truyền Chôl Chnăm Thmây
(nguồn ảnh: từ Internet)
Tết cổ truyền Chôl Chnăm Thmây là nét văn hóa đặc sắc của đồng bào dân tộc Khmer - là Tết tràn đầy hy vọng, niềm vui và niềm tin, là thời điểm khởi đầu cho một năm mới bởi trời đất giao hòa, mùa nắng chuyển sang mùa mưa, cây cối đâm chồi nảy lộc...hướng tới một năm mới may mắn, tốt lành, người người mạnh khỏe, mùa màng bội thu.
Lễ hội Tết cổ truyền Chôl Chnăm Thmây của đồng bào dân tộc Khmer thường diễn ra vào khoảng giữa tháng Tư Dương lịch. Năm nay lễ diễn ra trong trong 4 ngày, từ ngày 13 - 16/4 năm 2024.
Theo quan niệm của đồng bào dân tộc Khmer, Tết cổ truyền Chôl Chnăm Thmây diễn ra vào thời điểm kết thúc mùa nắng chuẩn bị bước sang mùa mưa. Đây là thời điểm trời đất giao hòa, muôn cây xanh tốt, đâm chồi nảy lộc được người Khmer quan niệm là sự khởi đầu cho một năm mới gọi là Chôl Chnăm Thmây.
Tết Chôl Chnăm Thmây không chỉ thể hiện quan niệm của người Khmer về chu kỳ vận chuyển của năm, mà còn nhằm giáo dục con người về tấm lòng hiếu thảo, đoàn kết, gắn bó thương yêu nhau trong các phum sóc và cũng là dịp để mọi người gặp gỡ chúc mừng, bàn bạc, trao đổi kinh nghiệm trong sản xuất.
Không chỉ thế, những ngày Tết Chôl Chnăm Thmây còn là dịp để dân tộc Kinh, Khmer, Hoa,…tại vùng đồng bằng sông Cửu Long thắt chặt tinh thần đoàn kết, cùng nhau xây dựng quê hương ngày càng giàu, đẹp.
Vào dịp này, đông đảo bà con Khmer Nam Bộ thường đến chùa Candaransi (quận 3, TPHCM) để tham gia các hoạt động chào đón năm mới.
Cũng giống như Tết cổ truyền của người Việt, Tết Chôl Chnăm Thmây của đồng bào Khmer cũng diễn ra trong 3 ngày sau thời điểm giao thừa, với các nghi lễ như rước Đại tịch, dâng cơm, đắp núi cát, tắm tượng phật và cầu siêu. Trong những ngày Tết, bà con phật tử ngoài việc tham gia vào các buổi lễ được tổ chức trong các chùa, họ còn tham gia biểu diễn các loại hình nghệ thuật văn hóa đặc sắc của đồng bào dân tộc Khmer như hát múa rô băm, hát dù kê, múa trống Sadăm;…
Năm ngoái, lễ hội đua ghe Ngo quận 3 mở rộng lần thứ nhất năm 2023 đã diễn ra trong buổi sáng 23/4 tại Kênh Nhiêu Lộc-Thị Nghè (đoạn từ Cầu Công Lý đến Cầu Lê Văn Sỹ Quận 3 dài khoảng 500m) với sự tham gia của 9 đội dự thi, trong đó 2 đội dự thi đến từ quận 3, Thành phố Hồ Chí Minh và 7 đội thi khác từ các tỉnh phía Nam.
Cuộc thi đã nhận được sự quan tâm ủng hộ của hàng chục nghìn người dân theo dõi, cổ vũ nhiệt tình của công chúng trên suốt chặng đường đua.
Song song với phần dự thi đua ghe Ngo quận 3 lần thứ 1 cũng diễn ra chương trình biểu diễn nghệ thuật với các ca khúc mang chủ đề ca ngợi tinh thần đại đoàn kết dân tộc, mừng Ngày giải phóng hoàn toàn đất nước 30/4; các điệu múa truyền thống đặc trưng của dân tộc Khmer Nam Bộ.
Trong khuôn khổ Lễ hội đua ghe Ngo còn có chương trình giao lưu văn hóa ẩm thực các dân tộc thiểu số tại Thành phố Hồ Chí Minh, với các món ăn đặc trưng như bún nước lèo, cốm dẹp (dân tộc Khmer); xôi ngũ sắc (dân tộc Tày); mì vịt tiềm (dân tộc Hoa); cà ri bò (dân tộc Chăm); bánh Huế... để phục vụ khách tham dự lễ hội.
Đua ghe Ngo còn là một lễ hội truyền thống đặc trưng của đồng bào Khmer Nam Bộ, mang tính văn hóa dân gian, thể hiện cuộc sống tâm linh và nhân văn sâu sắc cũng như sự đoàn kết, đặc trưng cuộc sống vùng sông nước của đồng bào Khmer Nam Bộ.
Việc tổ chức hoạt động thể thao mang đậm nét đặc trưng của văn hóa truyền thống dân tộc Khmer Nam Bộ tại TP Hồ Chí Minh là việc làm thiết thực, tạo sự đoàn kết gắn bó của khối đại đoàn kết giữa các dân tộc; góp phần bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa đồng bào Khmer Nam Bộ trong đời sống đô thị.
Lễ hội đua ghe Ngo quận 3 lần thứ 1 năm 2023 cũng nhằm góp phần tăng cường giao lưu, học tập, trao đổi văn hóa truyền thống giữa các dân tộc; quảng bá tiềm năng, lợi thế, hình ảnh du lịch quận 3 là một điểm đến an toàn, thân thiện, nghĩa tình tới bạn bè trong nước và quốc tế.
GVCN
Phạm Ngọc Thủy